اعتبار و جایگاه سنت در معارف دینی

چکیده در تحقیق پیش رو در ابتدا معانی لغوی سنت و بدعت بیان گردیده است زیرا این روش مرسوم است که ابتدا مفردات بحث بیان گردد. آنگاه به اقسام سنت و معانی وتقسیمات سنت اشاره شده است. پس از آن حجیت و اعتبار سنت پیامبر و امام مورد بحث قرار گرفته است. در هر دو مقام؛ عمده آن است که عصمت اثبات شود زیرا مبنای همه اشکالات معترضان آن است که در واقع، پیامبر و امام را معصوم نمی دانند. پس از فراغت از بحث اعتبار سنت پیامبر و امام؛ به طریق فهم سنت پرداخته شده است و در این باب اندکی از مباحث اصول فقه به ضرورت آورده شده است. مباحث بعدی در واقع اشکالات و اعتراضات است که اگر چه ظاهرا عنوان انکار و رد سنت نبوی را ندارد ولی در واقع همان است. معترضان به صورت کلی دو راه برای بی اعتبار ساختن و بی فایده گرداندن سنت داشته اند و از هر دو راه بهره برده اند. یک طریق آن بوده است که سنت پیامبر و امام را معصوم ندانند. لکن این راه، برابر دانستن وحی با تجربه دینی بوده است. چون در تجربه دینی، عصمت و مرجع نهایی وجود ندارد و هر کس می تواند مدعی تجربه دینی باشد پس راه برای بیاعتباری سخنان پیامبر باز خواهد بود. بر این اساس، باید نقد مفصلی نسبت به تجربه دینی انجام می گرفت. اگر چه تجربه دینی اساس انکار وحی نبوی است اما همین انکار در صور جزئی تری نیز سر بر آورده است از قبیل: مباحث ذاتی و عرضی دین و زبان دین وتکثرگرایی دینی، از ثمرات شجره تجربه دین است. راه دیگران است که در اصل سنت خدشه نشود بلکه در فهم آن خلل افتد. دعوی شود که قرائت سنتی از کتاب و سنت، خطاست و اکنون باید به قرائت های دیگری رو آورد. مباحث هرمنوتیک و قبض و بسط تئوریک شریعت از این دسته اند. و همچنین سکولاریسم که سرشتی دوگانه دارد به صورت مختصر بیان گردیده است. این مباحث به اجمال در تحقیق کنونی آمده اند اگر چه غرض نویسنده بحث تفصیلی آنها نبوده است بلکه تنها مراد آن شماره کردن راه هایی است که با آنها سنت پیامبر و امام را انکار می کنند.